ალკოჰოლიზმი / Alcoholism

alkoholizmi

• ganpirobebulia spirtiani sasmelebis sistematiuri miRebiT.
• alkoholi arabuli sityvaa da niSnavs  “nazs” da “saamos”
• sxvagvarad alkoholizms – toksikomaniasac uwodeben
•    "alkoholizmsa" da "alkoholis borotad gamoyenebas" Soris didi gansxvavebaa
• Cndeba fizikuri da fsiqikuri damokidebuleba alkoholis mimarT
•    socialuri problemebi - ubeduri SemTxvevebis ricxvis mateba nasvam mdgomareobaSi saWis marTvis dros
• xasiaTdeba qronikuli intoqsikaciiT
• biosamedicino gansxvaveba narkomaniaa da alkoholizms Soris ar arsebobs

etiologia

alkoholizmis gamomwvevi mizezebi

·         alkoholis gamoyenebis tradicia qveyanaSi
·       asaki

·         dalevis sixSire da raodenoba

·         socialur ekonomiur pirobebi

·         alkoholis siiafe da xelmisawvdomoba

·        stresi,  gauwonasworebloba, emociuroba, 

·         Tanatolebis, diskotekebis da sxva gasarTobi dawesebulebebis zegavlena

·         umuSevroba

·         genetikuri winaswarganwyoba (eTnikur da rasobliv jgefebs Soris)
·       ludiT gamowveuli alkoholizmisgan gankurneba ufro rTulia radgan luds seriozulad ar aRiqvamen da ufro advilad yalibdeba fsiqologiuri damokidebuleba. magram ludiT gamowveuli toqsiuroba sxva sasxmelebTan SedarebiT iSviaTia. 

paTogenezi

     

alkoholizmis SemTxvevaTa 75% iwyeba 20 wlamde, maT Soris 49% iwyeba mozardobis asakSi

organizmSi alkoholis Jangvis Sedegad warmoiqmneba toqsiuri nivTierebebi – acetilaldehidi, romelic iwvevs organizmis qronikul intoqsikacias. 

alkoholi gansakuTrebiT Zlier toqsiur efeqts axdens

·      sisxlZarRvebis kedlebze (aTerosklerozis progresirebas uwyobs xels)

·     RviZlis qsovilze (SesaZlebelia ganviTardes alkoholuri hepatiti)

·     Tavis tvinis qsovilze (alkoholuri encefalopaTia)

·     qronikul alkoholis moxmarebas mivyavarT kuW-nawlavis lorwovani garsis atrofiasTan da avitaminozis ganviTarebasTan

alkoholis xangrZlivi moxmareba Seicavs Semdeg riskebs:

•    gulsisxlZarRvTa daavadebebis ganviTareba – hipertenzia, ariTmiebi, hemoragiuli insulti, maRali simkvrivis lipoproteiduli qolesterinis mateba, alkoholuri kardiomiopaTia
•   simsivneebi - piris Rrus, saylapavi milis, RviZlis, koloreqtaluri, mkerdis simsivne, kuWi simsivne, alkoholuri gastriti
•    kvebasTan dakavSirebuli problemebi - kvebis gauareseba, A da B3 vitaminis deficiti
•    RviZli - cximovani RviZli, alkoholuri hepatiti, hepatomegalia, cirozi
•   fsiqikuri aSlilobis problemebs - depresia, TviTkontrolis dakargva, SfoTva, ojaxuri Zaladoba
•   kognituri darRvevebi -  mexsierebis gauareseba, gonebrivi Sromisunarianobis darRveva
•    reproduqciuli ciklis darRvevebi
•    Tirkmeli – alkoholuri nefropaTia
•   nawlavi - alkoholuri pankreatiti
•    Tavis tvini – alkoholuri encefalopaTia, alkoholuri fsiqozi,
•    sisxli - sxvadasxva saxis anemiebi
•     imuniteti - imunuri sistemis darRvevebi
•     imatebs riski Tavis tvinSi sisxldenisa
•    filtvebi – imatebs riski subbronqialuri sisxldenisa
•    riski – meore tipis diabetis ganvitarebis

         (wiTeli Rvinis) dadebiTi mxareebi:

•         alkoholizmis zomieri dozebi icavs organizms iSemiuri daavadebisgan
•      bavSvebs aZleven aklohols madis mosamateblad
•      erTi Wiqa Rvino sisxlZarRvebs afarToebs,
•      uniSnaven orsulebsac dabali arteriuli wnevis dros
•                 Aalkoholis zomieri miReba dakavSirebulia stresis sawinaaRmdego efeqtTan da guneba-ganwyobis gaumjobesebasTan
•     amcirebs infarqtebis risks
•       revmatoiduli arTritis ganvitarebis risks
•                  kenWebis warmoqmnis risks  Sardis buStsa da TirkmelSi
•       Trombis ganviTarebis risks
•     alcheimeris daavadebis riskis Semcireba
•     dabali alkoholuri ludi - aunebelyofs 70% kancerogenebs (simsivnis gamomwvevi nivTierebebis toqsiurobas), Seicavs B6 vitamins

eTilis spirtis moqmedeba nervul sistemaze

•        alkoholuri sasmelis ZiriTadi moqmedi nivTiereba aris eTilis spirti, romelic iwvevs centraluri nervuli sistemis moSlas

•      alkoholi Trgunavs Tavis tvinis qerqis normalur moqmedebas

•          spirtiani sasmeli auaresebs nervuli sistemis muSaobas

•          cvlis Tanafardobas Sekavebisa da agznebis procesebs Soris

•          Aalkoholi Trgunavs neironebis agznebas da aCerebs maT aqtivacias

•          Aalkoholis moqmedeba cvlis neironis funqciebs, rac ganapirobebs alkoholuri intoqsikaciis mZime somatur-fsiqikur aSlilobebs

alkohoლი და ფეხმძიმობა 
• fexmZime qalebSi alkoholma SesaZloa nayofis iseTi Tandayolili defeqtebi gamoiwvios, rogoricaa gonebrivi CamorCeniloba, axalSobilis dabali wona da a.S.

• mozardebSi alkoholi gavlenas axdens fizikur zrdaze, vinaidan didi doziT miRebisas aferxebs hipoTalamusis jirkvlis funqcias.

naCvenebia alkoholis zemoqmedeba nervuli ujredis membranis receptorenze

·         serotoninergul

·         gaem-ergul (gamaaminoerbos mJava)

·         glutamatergul da

·         dofaminergul receptorebze.

NMDA- receptori da normaluri fiziologiuri procesebi:

•        monawileobs cns-Si mimdinare plastikur procesebSi
•   monawileobas iRebs mexsierebis konsolidaciaSi

alkoholizmiT daavadebulebSi eTanolis qronikuli miReba Tvisobrivad cvlis NMDA-glutamatis receptors (anelebs receptoris aqtivobas, mis arxSi gamavali ionTa nakadi mcirdeba). aRniSnuli cvlilebebis gamo NMDA receptori:

•           ganapirobebs eTanolis ganmeorebiT moTxovnas
•    axdens eTanolis moZiebis procesis gaaqtiurebas

•    serotonini gamokveTil rols TamaSobs xasiaTis gansazRvraSi
•    pasuxismgebelia alkoholis gadamuSavebaSi 
•    alkoholis zemoqmedebis Sedegad icvleba gaem-erguli receptorebis struqtura
•    gaem- receptorebTan mediatoris dakavSireba Zneldeba
•    irRveva Sekavebis procesebi 
•   alkoholi moqmedebs hipoTalamusze-hipofizze, Tavis tvinis im ubnebze, rac ganapirobebs hormonebis gamomuSavebas
  alkoholis moxmareba amcirebs testosteronis raodenobasa da sxva damxmare reproduqciuli hormonebis dozis darRvevebs. rac safrTxes uqmnis momaval Taobas. 
  

  

  
  

alkoholze damokidebulTa statistika

·         amerikis Seertebul StatebSi yoveldRiurad 1300 mozardi iwyebs smas

·         30% xdeba alkoholze damokidebuli

·         31 wuTSi erTxel iRupeba erTi alkoholiki

·         AalkoholizmiT daavadebuli mamakacebis sicocxlis xangrZlivoba Semcirebulia 15%-iT,xolo qalebis 10%-iT

·         2010 wels  amerikaSi 16694 alkoholizmiT daavadebuli adamiani daiRupa

·         saqartveloSi 2008 wels 700-mde axali pacienti aRiricxa alkoholze damokidebuli

   diagnozi

   alkoholze damokidebuleba vlindeba im SemTxvevaSi Tuki  ICD-10 kriteriumidan 3 dadebiTia:

·         alkoholis miRebis Zlieri survili

·         dalevasTan dakavSirebuli kontrolis darRveva

·         dalevis Sewyvetis SemTxvevaSi Semcivneba

·         tolerantobis gazrda sasmelis mimarT (meti dozis miReba sasurveli efeqtis misaRebad)

·         didi drois daxarjva da sasurveli efeqtis arqona

·         mudmivad alkoholis miRebis gagrZeleba miuxedavad alkoholTan dakavSirebuli problemebisa

xalxuri medicina alkoholizmis winaaRmdeg

·         Bbaxusis Tavidan asacileblad wveulebis win svamen erT Cais Wiqa Sav an mwvane Cais pitniT, Cais da yavas umateben limons alkoholis gasaneitraleblad

·         Tu wveulebaze moxvdiT icodeT, rom yvelaze mZime daTrobas iwvevs RvinoSi areuli arayi. Aam narevis miRebis Semdeg  adamiani Tavs ufro cudad grZnobs, vidre erTi saxis sasmelis miRebis Semdeg

·         MmTvrali advilad gamofxizldeba Tu, erT Wiqa wyalSi gaurevT niSaduris spirtis 2-wveTs an swrafad da Zlierad dauzelT yurebs orive xelis gulebiT, TavSi sisxlis miwodeba daubrunebs gonebas

alkoholi wamlebTan SeuTavsebelia

·         saWmlisa da alkoholis erTdroulad moxmareba SeiZleba, sakmaod uaryofiTad aisaxos adamianis janmrTelobaze.zog SemTxvevaSi wamlis moqmedebis daqveiTeba,zogSi ki _  gaZliereba xdeba

·         aspirinis da alkoholis erTdroulad miRebam SeiZleba, kuWis wylulis Camoyalibeba gamoiwvios

·         saZile sasSualebebisa da damamSvideblebis alkoholTan urTierTmoqmedeba iwvevs koordinaciis Zlier darRvevas, Zilianobas da SeiZleba savalalo SedegiT dasruldes

·         Sardmdeni saSualebebiT mkurnalobisas alkoholis erTjeradma miRebamac SiZleba ganapirobos mZime movlenebi: Zilianoba, Rebineba, arteriuli wnevis vardna, gulis mwvave ukmarisoba

·         KkrunCxvis sawinaagmdego (klonazepami), saZile trankvilizatori (diazepami) alkoholis gavleniT sunTqvis centris Zlier daTrgunvas iwvevs da xSirad, komatozuri mdgomareobis gnviTarebas ganapirobebs

·         Aalkoholi aZlierebs centralur nervul sistemaze moqmedi preparatebis moqmedebas (sadzile,sedatiururi da sxva psiqotropuli preparatebi), cnobilia mravali SemTxveva, rom am wamlebis absoluturad uvnebelma dozebma alkoholTan erTad miRebisas, mZime Sedegbi da sikvdilic ki gamoiwvia

icxovreT jansaRi cxovcrebis wesiT